Çevrimdışı
FAST Sistemi Nedir ve Gelişim Süreci
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 8 Ocak 2021’de başlatılan Fonların Anlık ve Sürekli Transferi (FAST) Sistemi, günün her saatinde, 7/24, saniyeler içinde para transferine olanak tanıyan bir altyapıdır. IBAN, TCKN, e‑posta, telefon veya pasaport gibi “Kolay Adres” aracılığıyla işlemler yapılabildiğinden kullanıcılar için oldukça pratik bir çözüm sunar.
İlk etapta işlem başına üst limit 50 TL ile başlayan sistem, sadece birkaç hafta içinde 1.000 TL’ye çıkarıldı. Takip eden yıllarda da katmanlı olarak artırıldı ve sistem hızla büyüyerek 2023 sonunda günlük milyonlarca işlemi karşılamaya başladı.
2024 Yılı: Büyük Limite Sıçrama
- 21 Aralık 2023 itibarıyla bireysel para transferlerinde işlem başına limit 50.000 TL’ye (iş yeri ödemelerinde karekodla 100.000 TL’ye) yükseltildi
- Takip eden 4 Nisan 2024’ten itibaren bu limitler yeniden güncellendi: Para transferleri için 100.000 TL’ye, iş yeri ödemelerinde (FAST‑TR Karekod) ise 250.000 TL’ye çıkarıldı
Bu artışlar, kullanıcı ilgisinin ve ödeme ekosistemindeki dinamik ihtiyaçların bir sonucu olarak gerçekleşti.
2025: Yeni Katman Servisler ve Limitler
Ödeme İste Katman Servisi
24 Ocak 2025 tarihinde TCMB, “FAST Ödeme İste Katman Servisi” adı altında gelişmiş bir özellik başlattı. Bu servis sayesinde artık hem bireysel hem de kurumsal kullanıcılar arasında “ödeme talebi – ödeme onayı” zinciriyle işlemler yapılabiliyor. Ayrıca, bu katmanda “kısmi ödeme”, “erken ödeme” ve – kurumsal işlemlerde – “ödeme erteleme” özellikleri de aktif hâle getirildi.
Bu özelliklerin aktif olduğu tarih: 18 Ocak 2025. Bu kapsam, klasik “anlık transfer”den çok daha esnek işlemler sunar.
FAST Güvenli Ödeme Katmanı – 2 Milyon TL Limiti
Yeni bir katman daha 31 Mayıs 2024 tarihinde aktif hâle geldi: “FAST Güvenli Ödeme İşlemi Katman Servisi”. Bu servis öncelikli olarak ikinci el araç alım‑satım gibi yüksek meblağlı işlemlerde güvenli ortam sağlamak üzere sunulmuştur. İşlem tutarı ise ilk aşamada 2 milyon TL ile sınırlandırılmıştır.
2025 Yılı İçin FAST Limit Tablosu
Aşağıda, 2025 itibarıyla geçerli olan farklı FAST katman oluşumlarını ve limitlerini bir tablodan görebilirsiniz:
| Katman / İşlem Türü | Limit (TL) | Açıklama |
|---|---|---|
| Bireysel-Anlık Para Transferi | 100.000 | IBAN veya Kolay Adres aracılığıyla 7/24 anında para gönderimi |
| İşyeri Ödemeleri (FAST‑TR Karekod) | 250.000 | Karekod ile dinamik doğrulamalı ödeme |
| Ödeme İste Katman Servisi (Kısmi/Ertelenebilir) | Mevcut ihtiyaç | Kurumsal/Bireysel arası ödeme talebi odaklı, limit işlem amacına göre değişebilir |
| Güvenli Ödeme Katmanı | 2.000.000 | Onay/tescil gerektiren işlemler için bloklanan tutar |
Kullanıcı ve Ekosistem Yansımaları
Bireysel Kullanıcılar
Anlık para gönderebilen kullanıcılar 2025 itibarıyla 100.000 TL’ye kadar işlem yapabilir hâle geldi. Bu, bankadan banka havalesine kıyasla büyük avantajlar sunuyor: 7/24, anlık, Kolay Adres gibi unsurlar öne çıktı.
İşletmeler
Karekodla iş yeri ödemeleri kanalında 250.000 TL limiti, işletmelere önemli bir esneklik kazandırdı: büyük tutarlı alışverişlerde bile FAST kullanılabiliyor.
Kurumsal/Bireysel Kurgu
“Ödeme İste” katmanı sayesinde artık kullanıcılar arası kısmi ödeme, erken ödeme ve erteleme işlevleri destekleniyor. Bu da uygulanabilirliği arttırıyor, ERP ve e‑fatura entegrasyonlarında esneklik sağlıyor.
Yüksek Tutar Gereksinimleri
2 milyon TL’ye kadar güvenli işlem destekleyen katman, özellikle galeri, ikinci el araç, taşınmaz gibi büyük tutar gerektiren işlemlerde hızlı ve güvenli ödeme imkânı tanıyor .
FAST’ın Getirdiği Yenilikler
- 7/24 Süreklilik: Tatil, mesai farkı gözetmeksizin kullanılabilir.
- Kolay Adres Sistemi: IBAN kullanımı yerine cep telefonu, TCKN vb. bilgilerle ödeme yapılabiliyor.
- Katman Servisler: Klasik transferin yanında “talep”, “güvence”, “kısmi ve ertelemeli ödeme” gibi gelişmiş senaryolar destekleniyor.
- Karekod Entegrasyonu: İş yeri ödemelerinde karekodla 250.000 TL’ye kadar anlık ödeme mümkün.
- Güvenlik & Güvence: SİPER güvenlik katmanı ve Güvenli Ödeme katmanı, sahtecilik/sözleşme sorgularına karşı güçlü koruma sağlıyor.
Değerlendirme ve 2025 Perspektifi
FAST, 2025 itibarıyla yalnızca bireysel kullanıcıların değil, kurumsal piyasanın da yoğun ilgisini çekiyor. 2 milyon TL’lik güvenli ödeme limiti, sistemin kurumsal alıcılar tarafından etkin kullanılabilmesinin önünü açtı. Bununla birlikte, “ödeme iste” gibi özellikler fatura süreçleriyle entegre edilip ERP sistemleriyle uyum sağladığında kullanım hacmi daha da artabilir.
TCMB’nin bu adımlarının temel hedefi, nakit ve kart ödemelerine alternatif, dijital ekonomi dostu, güvenli ve hızlı bir ödeme altyapısı oluşturmak. 2025 yılı, bu amaca yönelik olarak katmanlı ve farklı kullanıcı ihtiyaçlarına hitap edecek zengin özellik setinin devreye girdiği yıl olarak kayıtlara geçti.
- 2025 yılı FAST limiti: Bireysel-anlık transferlerde 100.000 TL, karekodlu iş yeri ödemelerinde 250.000 TL, güvenli ödeme servisiyle 2 milyon TL limiti aktif.
- Yeni katmanlarla sistem, “talep”, “kısmi/erken/erteleme” ve “güvence katmanlı” ödeme senaryolarını destekliyor.
- TCMB hedefi: Dijital ekonomi hedefi doğrultusunda, yenilikçi finans teknolojileriyle ödeme sistemlerinde lider bir altyapı oluşturmak.
